راهنمای جامع معرفی و دستهبندی قطعات یدکی پرینتر
راهنمایی که در چند دقیقه، شما را از «چی به چی است؟» به «دقیقاً چه قطعهای لازم دارم؟» میرساند. این محتوا توسط تیم محتوا و تعمیرات کاراشاپ (ماشینهای اداری کارا) برای کاربران و تکنسینها نوشته شده است.
دستهبندی کلان قطعات یدکی
| دسته | قطعات نمونه | تکنولوژی/کاربری | نقش |
|---|---|---|---|
| قطعات مصرفی (Consumables) | تونر/کارتریج (Toner/Ink Cartridge)، چیپ کارتریج، بطری ضایعات تونر | لیزری/جوهرافشان | مصرف دورهای؛ مستقیماً روی کیفیت چاپ اثر میگذارند |
| تصویربرداری (Imaging) | درام (Drum Unit)، دولوپر/مگنت رولر، یونیت لیزر/LSU | لیزری | تشکیل و انتقال تصویر روی سطح درام |
| تثبیت و انتقال (Fusing & Transfer) | یونیت فیوزینگ (Fuser Assembly)، رولر و کمربند انتقال (Transfer Roller/Belt) | لیزری | ذوب و تثبیت تونر روی کاغذ؛ انتقال بار به کاغذ |
| مسیر کاغذ و مکانیک | پیکاپ رولر، سپریشن پد، فید/ریدرس رولر، سنسورها، ترای/داپلکسر | لیزری/جوهرافشان | برداشت، جداسازی و عبور صحیح کاغذ |
| الکترونیک و کنترل | برد فرمتر/مینبورد، پاور (PSU/LVPS/HVPS)، موتورهای DC/Stepper | لیزری/جوهرافشان | کنترل پردازش چاپ، تغذیه، درایو مکانیکی |
| قطعات اختصاصی جوهرافشان | هد چاپ (Printhead)، نازلها، کارتریجهای رنگ، کَپینگ استیشن، وایپر، پمپ، نوار انکدر، تسمه کریج | جوهرافشان | افشانه جوهر، نگهداری هد و حرکت دقیق کریج |
| قطعات MFP و اسکنر | رولرهای ADF، سپریشن پد ADF، شیشه اسکن، لامپ/ماژول CIS/CCD، لولاها | چندکاره/اسکنر | تغذیه خودکار، اسکن دقیق و یکنواخت |
| کیتهای نگهداری | Maintenance Kit, Fuser Kit, Roller Kit | عمدتاً لیزری | بسته ارتقایی برای رسیدن به چرخه عمر بعدی دستگاه |
معرفی قطعات یدکی اصلی و نقش هرکدام
1) قطعات مصرفی
- تونر کارتریج (Laser): مخزن پودر تونر + چیپ شمارنده. ظرفیت بر اساس استاندارد ISO/IEC 19752/19798 اعلام میشود.
- کارتریج جوهر (Inkjet): مخزن جوهر رنگی/مشکی؛ برخی مدلها مخزن جدا از هد دارند.
- چیپ کارتریج: گزارش ظرفیت/شمارش؛ در برخی مدلها برای شناسایی و اخطار ضروری است.
- بطری ضایعات تونر (Waste Toner Bottle): جمعآوری تونر استفادهنشده در دستگاههای رنگی.
نکته: در برخی برندها (مثلاً Brother)، درام جدا از تونر است (TN-xxx = تونر، DR-xxx = درام).
2) واحد تصویربرداری (Imaging)
- درام (OPC Drum/Drum Unit): حساس به نور؛ اثرگذاری مستقیم بر شارپنس و پسزمینه چاپ. لمس سطح درام ممنوع.
- دولوپر/مگنت رولر: انتقال یکنواخت تونر به درام؛ فرسودگی آن باعث کمرنگی یا دانهدانه شدن میشود.
- یونیت لیزر/اسکنر لیزری (LSU/Scanner): لیزر و آینهها که تصویر را روی درام مینویسند؛ آلودگی آینهها = محوی یا خطوط.
3) انتقال و تثبیت تصویر
- یونیت فیوزینگ (Fuser): هیتر + فشاردهنده؛ تونر را روی کاغذ ذوب و تثبیت میکند. فرسودگی: پوستهشدن/لکه/چروک.
- رولر/کمربند انتقال (Transfer Roller/Belt): انتقال بار الکتریکی و جابهجایی صحیح تونر به کاغذ؛ فرسودگی: سایه/پسزمینه.
4) مسیر کاغذ و مکانیک
- پیکاپ رولر (Pickup Roller): برداشتن برگ از سینی؛ فرسودگی = گیر در ابتدای مسیر.
- سپریشن پد (Separation Pad): جلوگیری از برداشتن چند برگ؛ فرسودگی = دابلفید.
- فید/ریدرس رولرها: حرکت و بازگردانی کاغذ در چاپ دورو (Duplex).
- سنسورها و فلگها: تشخیص حضور کاغذ؛ کثیفی یا شکستگی = خطای Jam.
- سینی کاغذ، داپلکسر، چرخدندهها و تسمهها: اجزای مکانیکی تکمیلی.
5) الکترونیک و کنترل
- برد فرمتر/مینبورد: پردازش داده، زبانهای چاپ (PCL/PostScript)، شبکه/USB.
- پاور ساپلای (LVPS/HVPS): تغذیه ولتاژهای پایین/بالا؛ خرابی میتواند بیعلامت یا همراه خطای عمومی باشد.
- برد DC-Controller و موتورها: راهاندازی مجموعهدرایو، هماهنگی چرخشها.
6) قطعات اختصاصی جوهرافشان
- هد چاپ (Printhead): قلب چاپ؛ گرفتگی نازلها = خطوط سفید/قطعووصلی.
- کَپینگ استیشن و وایپر: محافظت و تمیزکاری هد؛ خرابی = خشکشدن یا پخششدن جوهر.
- پمپ جوهر و لاینها، نوار انکدر (Encoder Strip)، تسمه کریج: کنترل حرکت و تامین جوهر.
7) قطعات MFP و اسکنر
- رولر و سپریشن پد ADF: تغذیه تکبهتک برگهها؛ فرسودگی = چندبرگی/گیر.
- ماژول CIS/CCD و لامپ: کیفیت اسکن؛ آلودگی شیشه = خط/هاله روی اسکن.
- شیشه اسکن و لولاها: شکستگی یا خط و خش باعث افت کیفیت میشود.
8) کیتهای نگهداری (Maintenance Kits)
- Roller Kit، Fuser Kit، Maintenance Kit: مجموعهای از قطعات پرمصرف برای بازگرداندن دستگاه به کیفیت اولیه پس از رسیدن به چرخه عمر اعلامشده (مثلاً 80,000 تا 150,000 برگ بسته به مدل).
علائم خرابی و قطعه احتمالی مرتبط
| علامت مشاهدهشده | احتمالات پررنگ |
|---|---|
| خطوط عمودی تکرارشونده | درام آسیبدیده، آلودگی/دفرمگی مگنت رولر |
| پسزمینه خاکستری | درام فرسوده، تونر بیکیفیت/دولوپر مشکل |
| سایه یا Ghosting | فیوزینگ ضعیف، دمای نامناسب، رولر انتقال |
| پخششدن تونر با دست | فیوزینگ (هیتر/فیلم/رولر فشار) |
| چروک/تاخوردگی کاغذ | مسیر خروج فیوزینگ، رولر خروجی |
| گیر کاغذ در ابتدای مسیر | پیکاپ رولر، سپریشن پد، تراز سینی |
| چندبرگی کشیدن | سپریشن پد فرسوده، رطوبت کاغذ |
| کمرنگی سراسری | تونر رو به اتمام، آلودگی پنجره لیزر، ولتاژ HV |
| نقاط سیاه تکراری | فیوزینگ یا آلودگی روی رولرهای مسیر |
| خطوط سفید در جوهرافشان | نازلهای هد مسدود، نیاز به کلینینگ |
| خط در اسکن ADF | لک/گردوغبار روی شیشه باریک یا رولر ADF |
نکته: کدهای خطا در بسیاری از پرینترهای HP خانواده 50.x معمولاً به فیوزینگ مربوط است؛ 13.x اغلب Jam. تفسیر دقیق، وابسته به مدل است.
راهنمای خرید قطعات یدکی مناسب
- مدل دقیق دستگاه را معیار بگیرید: نام کامل + شماره سری (مثلاً HP LaserJet Pro M404dn).
- شماره فنی قطعه (Part Number) را تطبیق دهید:
- HP: RM1-/RM2- (فیوزینگ/ماژولها)، CF/CC/CE… (کارتریج)،
- Brother: TN-xxxx (تونر)، DR-xxxx (درام)،
- Canon: FX-/NPG-/DRUM-… (بسته به سری).
- سازگاری ناحیهای (Region) در کارتریجها را بررسی کنید تا با چیپ دستگاه همخوان باشد.
- ظرفیت اعلامی (Yield) و استاندارد تست (ISO) را چک کنید.
- وضعیت قطعه: نو (OEM/Original)، سازگار باکیفیت (Compatible)، بازسازیشده (Remanufactured) — مزایا و معایب:
- OEM: بیشترین اطمینان کیفیت/طولعمر، قیمت بالاتر.
- Compatible باکیفیت: اقتصادی و کارآمد؛ مهم است برند معتبر باشد.
- Remanufactured: دوستدار محیط زیست؛ کیفیت وابسته به فرآیند بازسازی.
- بستهبندی، هولوگرام و گارانتی فروشنده را جدی بگیرید.
- برای قطعات حساس (درام/فیوزینگ/هد چاپ) از برندهای معتبر یا تامینکننده مطمئن خرید کنید.
نگهداری، تمیزکاری و ایمنی
- خاموش و از برق بکشید؛ فیوزینگ بسیار داغ است—قبل از تماس، اجازه دهید خنک شود.
- از دستبند ضدالکتریسیته ساکن (ESD) برای کار روی بردها استفاده کنید.
- سطح درام را لمس نکنید؛ نور مستقیم و چربی دست باعث آسیب میشود.
- رولرها را با پارچه بدون پرز و کمی ایزوپروپیل 70–90٪ تمیز کنید؛ زیادهروی باعث خشکشدن لاستیک میشود.
- لنز و آینههای لیزر را فقط با هوای فشرده خشک یا پارچه میکروفایبر بسیار تمیز کنید.
- شیشه اسکن و نوار انکدر جوهرافشان را با دستمال میکروفایبر و الکل ایزوپروپیل بهآرامی تمیز کنید.
- از کاغذ مناسب و خشک استفاده کنید؛ رطوبت دشمن مسیر کاغذ است.
سوالات پرتکرار
- هر چند وقت یکبار باید رولرها عوض شوند؟ بسته به حجم کار؛ معمولاً 20 تا 60 هزار برگ. علائم: لغزش/گیر ابتدای مسیر.
- عمر فیوزینگ چقدر است؟ بسته به مدل 80 تا 150 هزار برگ؛ نشانهها: پخش تونر/چروک/خطای 50.x.
- درام را کی تعویض کنم؟ پسزمینه خاکستری، خطوط تکراری، نقاط سوختگی.
- هد جوهرافشان را چطور سالم نگهدارم؟ چاپ منظم، استفاده از جوهر باکیفیت، اجرای کلینینگ دورهای و جلوگیری از خشکشدن.
نیاز به قطعه خاص دارید؟
در کاراشاپ:
- قطعات یدکی درجهیک (OEM و Compatible) برای اکثر برندها موجود است.
- عیبیابی سریع تلفنی/آنلاین و پیشنهاد قطعه دقیق بر اساس مدل.
- ارسال سریع و گارانتی اصالت + پشتیبانی 24 ساعته بخش فروش و تعمیرات.
برای معرفی قطعهای که دنبالش هستید، نام دقیق پرینتر و نشانه خرابی را بفرستید تا همان لحظه بهترین گزینه (بهصرفهترین و سازگارترین) را پیشنهاد دهیم.